De kerstvakantie is weer voorbij. De scholen zijn weer begonnen en voor veel mensen is het ineens weer heel druk! Ik merk het ook aan mijn leerlingen; de vakantie is over en de stress slaat al snel toe. Het relaxte gevoel van de vakantie is helemaal weg en de tijd vinden voor piano spelen (of keyboard spelen of fluit spelen of welk instrument dan ook!)  is soms lastig. Wat kan je doen? Hier een paar tips!

Voor veel mensen is het na de vakantie juist extra aanpoten: veel werk is gewoon blijven liggen en heeft zich alleen maar opgestapeld. Ook scholieren en studenten vinden het vaak moeilijk om weer in een goed ritme te komen. Hoe zet je jezelf weer op het juiste spoor?

Tip 1

Schrijf alles wat je moet doen op een groot vel papier. Maak 1 rij met privé dingen en 1 rij met werk/studie taken. Probeer de lijst zo compleet mogelijk te krijgen.

Waarschijnlijk heb je meer taken dan je af kan werken. Je zult dus keuzes moeten maken. Het is niet handig om met je verstand op nul als een gek aan het werk te gaan en door te blijven gaan totdat alles klaar is. Ten eerste houd je dat nooit lang vol en raak je uitgeput. Een prima manier om een burn-out te krijgen of overspannen te raken. Ten tweede bereik je er niet zoveel mee, want wanneer je klaar bent is je lijst ondertussen al 2x zo lang geworden. Keuzes maken dus! Dat is niet altijd eenvoudig want alles lijkt belangrijk. Lijkt dus, dat is het niet echt!

Tip 2

Bepaal wat belangrijk is d.m.v. de volgende vragen aan jezelf te stellen:

-Draagt deze taak in belangrijke mate bij aan het bereiken van mijn doel? 

-Is het eigenlijk wel mijn taak? (Zo niet, aan de ander overlaten!)

-Wat gebeurt er als ik het niet doe?
-Vind ik dat heel erg?

Besluit dan of je het wel doet (en plan het in je agenda en doe het dan zonder nog te twijfelen) of niet doet en streep het van je lijst.

 

Tip 3

Plan het in kleine stappen. Geef jezelf niet de opdracht om een grote taak in 1 keer helemaal af te maken, dat zorgt ervoor dat je er tegen opziet en de moed niet hebt om er daadwerkelijk aan te beginnen.


Ook op privégebied zal je waarschijnlijk keuzes moeten maken. Bedenk welke mensen het meest belangrijk zijn voor je eigen geluk. Plan daar tijd voor in.

Bedenk van welke vrije tijd activiteiten je het meeste energie krijg, en plan daar tijd voor in.

Zorg ook voor lucht in je agenda: alle avonden vol ontspannende activiteiten is niet echt ontspannend! Focus je op 2, hooguit 3 dingen. Stress is niet erg zolang er maar genoeg ontspanning tegenover staat. Iedere dag muziek maken is een prima manier om even alles te vergeten en jezelf weer op te laden.Wanneer je weer zicht hebt op wat je moet en gaat doen, voel je je meestal al weer een stuk beter.

Tip 4

Als je deze tips leest, vind je muziek maken vast belangrijk. Daar heb je ook helemaal gelijk in! Keer op keer is uit diverse onderzoeken gebleken dat muziek maken niet alleen leuk is, maar ook goed is voor je leer en denk vermogen, creativiteit, probleem oplossend vermogen, ontspanning, coördinatie en nog veel meer! Maar ondanks dat is het soms lastig om daadwerkelijk te beginnen met piano spelen (of een ander instrument dat jij bespeelt). Een doel stellen helpt altijd! Het is immers lastig een route te kiezen als je niet weet waar je heen wilt.

Tip 5

Wanneer je niet weet wat je wilt bereiken is het dus lastig om te starten met oefenen, want wat moet je dan oefenen? Maak aan de hand van je doelstelling een plan met daarin wanneer je wat gaat oefenen. Je docent kan je daarbij helpen. Ben je een muziekstuk aan het instuderen? Spreek dan met jezelf af dat je iedere dag een paar nieuwe maten instudeert en de stukjes herhaalt die je al kent . Of, als dat nog teveel is, maar 1 nieuwe maat per dag. Stapje voor stapje kom je dan toch vooruit!

Veel succes!

 

Start met leuke bladmuziek!
Heb je moeite om weer op gang te komen met muziek maken? Wanneer je enthousiast bent over een nieuw stuk wat je gaat spelen, gaat het studeren weer veel gemakkelijker! Daarom geef ik je wat tips: leuke muziekboeken waar je vast veel plezier aan beleeft!

 

Onbekend maakt onbemind

Wanneer iemand je vraagt om iets te laten horen, kun je natuurlijk een stukje laten horen uit je lesboek. Maar als je echt de show wilt stelen, laat je een liedje horen wat je publiek kent. Mensen horen nu eenmaal graag iets wat ze kennen. Ook hiervan zou je kunnen zeggen: “onbekend maakt onbemind”. Helaas zijn bekende liedjes niet altijd net zo gemakkelijk om te spelen als dat je ze kunt meezingen of neuriën. Maar vanaf gemiddeld zo’n 2 of 3 jaar les ( afhankelijk van hoeveel je geoefend hebt ), zijn er boeken met bekende stukken die best te doen zijn. Zelfs al ziet het er moeilijker uit dan de stukken uit je lesboek, want wanneer je weet hoe iets moet gaan klinken, is het gemakkelijker doordat je iets minder van de noten afhankelijk bent. En wanneer je kinderliedjes leuk vindt, kun je daar zelfs al na een paar maanden les mee beginnen.

Tip 1

Voor keyboard en piano, vanaf 2 maanden les.
Allerlei bekende kinderliedjes, zoals: Kortjakje, Schipper mag ik overvaren, zakdoekje leggen, Er zaten 7 kikkertjes, maar ook Sinterklaas en Kerstliedjes.
“Bekende liedjes voor startende pianisten” door Richard van Rijswijk
Te koop bij Richard van Rijswijk zelf, stuur een email naar: [email protected]

 

Tip 2

Leuke bladmuziek voor piano vanaf 2 of 3 jaar les:
De boekenserie : Really Easy Piano
Er zijn veel delen van en er is voor iedereen wat wils, zoals:
50 Fantastic Songs
50 Hit Songs
Disney
Disney Hits
Jazz
Blues
Calssical
Classic Rock
Ballads
Abba
Justin Bieber
Queen
One Direction
Enz. enz. enz.
Bij Broekmans & Van Poppel hebben ze er veel:

https://www.broekmans.com/NL/Bladmuziek/Result
Hoewel het geschreven is voor voor piano, zijn ze ook bruikbaar voor keyboard.

 

Tip 3

Leuke bladmuziek voor keyboardspelers, vanaf 2 of 3 jaar les
De boekenserie: “Dit Songboek Zocht Ik”, door Frank Rich
Er bestaan in ieder geval 20 delen van. Er staan allerlei bekende stukken in, van huidige tophits, tot oude Rock&Roll nummers. Op sommige Websites kun je vinden welke nummers er in het boek staan, zoals bij:

http://www.bladmuziekwinkel.nl/p115531-dit-songboek-zocht-ik-deel-19-frank-rich.html

 

Tip 4

Leuke bladmuziek voor dwarsfluit: Er zijn veel leuke “Play Along” boeken te koop in diverse moeilijkheidsgraden. De moeilijkheidsgraad staat er meestal bij vermeld. Ga er maar vanuit dat de je voor de moeilijkheidsgraad “Easy” toch wel een jaar of 2 les moet hebben gehad. Het leuke is natuurlijk dat je bekende stukken mee kunt spelen met een cd. Zo klinkt het veel professioneler dan in je uppie! Wat voorbeelden kun je hier vinden:

http://www.bladmuziekwinkel.nl/scripts/product_search.asp

 

Moeilijk en makkelijk door elkaar

Het is met al deze boeken zo, dat de stukken die erin staan, niet oplopend in moeilijkheidsgraad zijn. Ook is het ene stuk beduidend moeilijker dan het andere. Maar dat zorgt er juist voor dat je een tijd met het boek vooruit kunt.

Ik wens je veel inspiratie!

Ik hoop dat ik je heb kunnen inspireren met deze tips! Veel succes met de zoektocht naar jouw favoriete boek!

Veel studeerplezier!

Voel je je thuis op je piano of keyboard? Of heb je het gevoel dat je de weg kwijtraakt wanneer je niet in het midden van je instrument moet spelen? En heb je ook moeite met het benoemen van de toetsen? Dan ben je zeker niet de enige! Maar eigenlijk is het helemaal niet zo moeilijk en heb je het met deze oefeningen zo geleerd!

 

In het midden van je instrument.

Als beginner gebruik je vaak vooral de toetsen in het middelste gedeelte van je instrument, zo rond de centrale C. Dit is zeker het geval wanneer je pas bezig bent met het leren van het notenschrift. Veel methodes blijven vrij lang rond die centrale C hangen. Dat is op zich prima. Maar ik heb wel gemerkt dat dit bij veel leerlingen tot gevolg heeft dat ze zich alleen in dat gedeelte ook “thuis” voelen op hun instrument. Dat is jammer en helemaal niet nodig! Ik zal je hier een paar tips en oefeningen geven die je helpen inzien dat het eigenlijk helemaal niet zo moeilijk is!

 

Toetsen herkennen, tips en oefeningen:

1. Herken de plek

Er zijn eigenlijk maar 7 verschillende witte toetsen: C, D, E, F, G, A, B. Je kunt deze toetsen herkennen aan de plek die ze hebben ten opzichte van de zwarte toetsen. De zwarte toetsen zijn gegroepeerd in groepjes van 2 en van 3.

 

 

-De C zit links van het groepje van 2. Dus links naast alle groepjes van 2 zwarte toetsen heb je de C. Speel maar eens alle C toetsen.
-De D zit altijd precies tussen de twee zwarte toetsen in. Speel ook alle D-toetsen.
-De E zit altijd rechts van de 2 zwarte toetsen. Speel ook alle E-toetsen.
-De F zit altijd links van de 3 zwarte toetsen. Speel ook alle F-toetsen.
-De G zit tussen de linker en de middelste van de 3 zwarte toetsen in. Speel ook deze G- toetsen.
-De A zit tussen de middelste en de rechter van de 3 zwarte toetsen. Zoek ook deze allemaal op.
-De B zit altijd rechts van de 3 zwarte toetsen. Speel ook deze B-toetsen allemaal.

 

2. Liedjes

Een andere oefening, die je wellicht leuker vindt om te doen:
Speel de liedjes die je al kan spelen eens op een andere plek op je piano of keyboard. Dus wel op dezelfde toetsen, maar dan hoger, of lager. Dus zet bijvoorbeeld je rechterhand niet met je duim op de centrale C, maar kies een C die hoger of lager op je instrument zit.

 

3. Notennamen achterstevoren

Je weet vast wel snel de 7 notennamen achter elkaar op te noemen. Maar kun je het ook achterstevoren? C, B, A, G, F, E, D, C, B, A, G, F, E, D, C enz. Speel ook eens alle witte toetsen van boven (rechts op je instrument) naar beneden terwijl je alle toetsennamen erbij zegt.

 

4. Toets overslaan

Wanneer bovenstaande oefening goed gaat, kun je het jezelf nog een beetje moeilijker maken door van hoog naar laag steeds 1 toets over te slaan en de naam te zeggen terwijl je de toets aanslaat. En natuurlijk kan je dat ook van laag naar hoog doen.

 

Resultaat

Wanneer je bovenstaande oefeningen een weekje dagelijks doet en hardop de notennaam zegt terwijl je de toets speelt, zal je merken dat toetsen herkennen steeds gemakkelijker wordt en sneller gaat. Misschien heb je deze oefeningen dan een poosje niet meer nodig. Wanneer je nog niet vaak hele hoge en hele lage noten moet spelen, zal je handigheid in het vinden van de toetsen waarschijnlijk weer een beetje wegzakken. Maar merk je dat je er toch weer wat moeite mee krijgt, dan kun je deze oefeningen gewoon weer even van stal halen en er een poosje mee aan de slag gaan. Dan heb je het zo weer in je hoofd zitten!

 

Veel studeerplezier!

Wanneer jij of je kind met muziekles wil beginnen, heb je vragen. Over de lessen, de mogelijkheden, het instrument en nog veel meer. In deze blog beantwoord ik de 10 meest gestelde vragen.

 

 

 

 

Vraag 1

Mijn kind wil op muziekles, hoe oud moet je zijn om hiermee te beginnen?

Muziek maken kan je al vanaf een heel jonge leeftijd gaan doen. Wanneer je kind 2 of 3 jaar oud is kun je op sommige plekken al cursussen volgen samen met je kind, zoals “muziek op schoot” bij Muziek@Maassluis.

Hoe oud moet je zijn om op een instrument te leren spelen?

Echt een instrument leren bespelen komt pas later. Hoe oud je precies daarmee kan beginnen hangt zowel van het instrument af als van de docent die de lessen geeft, en zeker ook van het kind zelf. Voor de meeste instrumenten is 8 jaar een prima leeftijd om mee te beginnen.

Hoe zit dat met piano en keyboard?

Een aantal instrumenten, zoals viool en piano, staan erom bekend dat er ook muziekles op gegeven wordt aan heel jonge kinderen vanaf 4 jaar. Mijn ervaring is dat dit maar in een heel enkel geval zinvol is. Zo’n jong kind heeft veel begeleiding nodig, moet er zelf heel veel zin in hebben en er aan toe zijn. Het vraagt veel van kind, maar ook van de ouders (die thuis echt mee moeten helpen met het oefenen!) en van de docent. Die enkele keren dat ik een heel jong kind heb lesgegeven, was het kind op 12 jarige leeftijd vaak niet veel verder dan een leeftijdgenoot die met 8 jaar was begonnen. Dat is natuurlijk niet erg, als het kind het aldoor heel erg leuk heeft gevonden. Dan is er wel een goede basis voor de liefde voor muziek gelegd.

Mijn advies

Mijn advies is: neem contact op met de docent die de lessen geeft die je kind wil gaan volgen. Spreek een keer af om met elkaar kennis te maken en om te luisteren wat de docent er zelf van vindt.

Vraag 2

Ik wil piano leren spelen, maar ik ben al bijna 60. Ben ik niet te oud om het te leren en op muziekles te gaan?

Je bent nooit te oud om op muziekles te gaan maken! Vraag je alleen af wat je ermee wilt bereiken. De meeste mensen die op oudere leeftijd willen starten met bv. pianoles, willen dit gewoon voor zichzelf als een leuke hobby. Wanneer dat je doel is, een leuke hobby uitoefenen, dan is pianospelen helemaal goed! Behalve dat je er veel plezier aan beleeft, is het ook een goede training voor je hersenen, je coördinatie en goed voor je sociale contacten. Misschien zijn je vingers niet meer zo soepel, maar dat verbetert terwijl je ermee bezig bent. Je zult vast geen concertpianist meer worden, maar je kunt er wel nog heel veel plezier aan beleven!

Vraag 3

Heb ik thuis een instrument nodig?

Ja, wanneer je een instrument wilt leren bespelen, heb je een eigen instrument nodig om op te kunnen studeren.

Vraag 4

Hoe vaak en hoe lang moet ik studeren?

Het is het beste om iedere dag te studeren. Vaak en niet te lang achterelkaar werkt beter dan af en toe een uur. Omdat je in het begin nog moet wennen en nog geen grote stukken hebt om te studeren is 20 minuten tot een half uur per dag voldoende. 2x per dag 15 minuten is helemaal goed. In de praktijk blijkt dat veel mensen dit niet voor elkaar krijgen. Het is ook niet zo erg als je 1 dag per week geen tijd hebt om te oefenen. Maar houd altijd in gedachten dat vaak oefenen ervoor zorgt dat je goed vooruit gaat. En als je goed vooruit gaat, heb je er ook veel plezier in!

Vraag 5

Hoe kies ik een instrument dat bij mij past?

Het belangrijkste is dat je een instrument kiest waar je een goed gevoel bij hebt. Waar je graag naar luistert, wat je mooi vindt en waar je je tot aangetrokken voelt. De meeste mensen kiezen instinctief een instrument uit dat bij hun past. Daarnaast is het belangrijk dat je je realiseert dat je iedere dag moet studeren op je instrument. Wanneer je op een  gehorige flat woont en je wilt trompet of saxofoon gaan leren spelen, wordt het studeren thuis een probleem.

Hoe zit dat met piano en keyboard?

In tegenstelling tot wat veel mensen denken is piano leren spelen minder problematisch als je in een flat woont. Je kunt voor een digitale piano kiezen, waar een volumeknop op zit en zelfs een koptelefoon aansluiting. Een akoestische piano met een silent systeem heeft ook een koptelefoon aansluiting waardoor het vriendelijk is voor je buren. Keyboard leren spelen wanneer je op een flat woont, is helemaal geen enkel probleem. Het geluid klinkt niet erg door en ook hier kun je zelf bepalen hoe hard je het laat klinken en er zit een koptelefoon aansluiting op. Mogelijkheden genoeg!

 

Vraag 6

Kan ik een piano of keyboard huren?

Er zijn bedrijven die akoestische piano’s verhuren, vaak met recht op koop. Keyboards en digitale piano’s zijn maar weinig te huur. Soms kun je een keyboard of digitale piano huren bij de muziekschool waar je les hebt. Maar omdat keyboards en digitale piano’s al voor een schappelijke prijs te koop zijn, heb je de aanschaf er al snel uit.

 

Vraag 7

Waar moet ik op letten als ik een piano koop?

Wanneer je een akoestische piano gaat kopen, zou ik je altijd aanraden om iemand mee te nemen die er verstand van heeft. Zeker als je zelf niet kunt spelen en het een gebruikte piano betreft. Pas wanneer je erop speelt kun je voelen of de toetsen goed reageren en of de klank goed is. Wanneer een piano niet goed is onderhouden, kunnen er grote mankementen zijn die je als leek niet kunt zien aan de buitenkant. Bij een gebruikte piano is het een goed idee om te vragen wie de pianostemmer is die het instrument heeft onderhouden en daarmee contact opnemen om te vragen hoe hij die piano beoordeelt. Bij een nieuwe piano heb je normaal gesproken garantie, dus mocht er dan achteraf iets niet goed zijn, is het probleem niet zo groot. Voor meer tips, ook over de aanschaf van een digitale piano, zie onderstaande links.

Vraag 8

Waar moet ik op letten als ik een keyboard koop?

Je hebt al een aardig beginnerskeyboard vanaf zo’n €350,00. Bedenk wel dat er een standaard en kruk bij moet. Wanneer je een 2e hands keyboard wilt kopen, is het belangrijk om erachter te komen wat er mee gedaan is. Als het altijd in een huiskamer heeft gestaan, het er goed uit ziet en alle toetsen en knoppen werken naar behoren, dan is het meestal wel oké. Bedenk wel dat de garantie bij de deur ophoudt, dus koop alleen als je het echt vertrouwt!

muziekstudio-legato.nl/7-tips-voor-het-aanschaffen-van-een-keyboard

Vraag 9

Hoe vaak heb ik muziekles en  hoe lang duren de lessen?

Hoe vaak en hoe lang je les hebt hangt af van wat je zelf wilt en waar je les krijgt. Ik ben zelf geen voorstander van lessen die korter duren dan 30 minuten. Voor een goede les vind ik 30 minuten per leerling het minimum, en dat minimaal 1 keer per week. Wanneer je vergevorderd bent en heel zelfstandig kunt studeren, is 1x per 2 weken ook een optie. Omdat je dan vaak langere stukken speelt en dieper op de muziek ingaat, is een uur les dan wel heel prettig. Samen les met iemand anders heeft naar mijn gevoel vaak nadelen.

 

Vraag 10

Hoe lang duurt het voordat ik goed kan spelen als ik muziekles neem?

Dat hangt voor het allergrootste deel van jezelf af. Wanneer je trouw iedere dag studeert en goed de aanwijzingen van je docent opvolgt, kan je heel snel vooruit gaan. Wanneer je daarnaast langer of vaker les neemt, ga je ook sneller vooruit. In tegenstelling tot wat veel mensen denken, is het niet je talent die bepaalt hoe snel je vooruit gaat, maar vooral hoeveel tijd en energie je erin steekt. De meeste leerlingen die goed hun best doen, kunnen na een jaar wel een paar muziekstukjes spelen waar ze trots op zijn. Maar ook dat is heel persoonlijk, want: wanneer vind jij dat je goed kunt spelen? Mijn ervaring is dat je nooit klaar bent met leren en dat je altijd nog beter en mooier wilt leren spelen. Maar dat is ook het mooie van muziek maken, het is een hobby voor je hele leven!

Een tijdje geleden kreeg ik een e-mail van Herman uit Brugge; een trouwe lezer van mijn blogs. Hij stuurde een link naar een artikel dat is geschreven door Tara Geartner, met de opmerking dat er veel wetenswaardigheden in staan. Herman had helemaal gelijk! Tara is Neurowetenschapper en heeft muziek gestudeerd. Ze geeft les in piano, dwarsfluit en muziektheorie en schrijft en geeft lezingen. Ik ken haar verder niet, maar ze lijkt precies dezelfde dingen belangrijk te vinden als ik en ik zou haar graag eens ontmoeten!

 

 

Vertaling

Dat zal waarschijnlijk niet gebeuren, want wat ik eruit opmaak werkt ze in British Columbia, Canada. Beetje ver weg… Dus ik zal het voorlopig moeten doen met wat ze geschreven heeft. Gelukkig is dat ook heel interessant! Het is in het Engels geschreven en hier en daar wat lastig te lezen, gaf Herman aan. Als je daar niet tegenop ziet, wil je wellicht zelf haar artikel lezen. De link ernaar staat onderaan deze blog. Omdat niet iedereen daar zin in heeft, hier een vrije vertaling met zo min mogelijk technische termen ;).

 

Moeilijk!

Zij begint het artikel met het verhaal dat zij, aan haar leerlingen die worstelen met pianostukjes, vertelt dat pianospelen heel moeilijk is! (Degene die les van mij hebben, weten dat ik het daar helemaal mee eens ben. Dat zeg ik zeker 20 keer in de week tegen leerlingen!). Door piano te leren spelen ben je namelijk bezig om je hersenen te veranderen. Dat is niet niks!

 

Is dat niet een beetje overdreven? Hoeveel verandert muziek studeren nu echt je brein?

Daar zijn wetenschappelijke studies naar gedaan. Die studies gaven aan dat muziek studeren ervoor zorgt dat je hersenen in bepaalde gebieden groter worden en meer onderlinge verbindingen krijgen. Deze studies zijn globaal genomen onder te verdelen in 2 soorten:
1) Door de hersenen van niet muzikanten te vergelijken met die van muzikanten
2) Door muzieklessen te geven aan kinderen en te bekijken hoe de hersenstructuren veranderen.

 

Probleem

Beide manieren van bestuderen hebben hetzelfde probleem: je kunt niet weten wat precies veroorzaakt is door het studeren en wat door genetische aanleg is bepaald. Misschien hebben degenen waar de hersenen veel van veranderen/groeien wel een natuurlijke aanleg voor muziek. En is dat de reden dat ze doorgaan met muzieklessen en uiteindelijk musicus worden. Dan zou de hersenstructuur juist ervoor gezorgd hebben dat diegene muziek ging studeren, in plaats van andersom.

Voor de beste studie zou je 1 persoon muziek moeten laten studeren en daarvan de hersenen onderzoeken. En je zou diezelfde persoon zonder dat hij muziek studeert moeten onderzoeken. Helaas… om dat voor elkaar te krijgen moet je kunnen toveren!

 

Tweelingen

De op 1 na beste manier om het te onderzoeken, is met identieke tweelingen. Dat hebben Örjan de Manzano en Fredrik Ullén in Zweden gedaan met 9 tweelingen. Alle tweelingen begonnen met piano studeren, maar na korte tijd haakte 1 van de twee af. Degene die doorging, studeerde 4000 uur muziek meer dan degene die gestopt was en bleef amateur pianist.

Ze gingen uit van de redelijke aanname dat de hersenen van de tweelingen in beginsel vergelijkbaar waren. De helft van de tweeling die geen piano meer speelde diende als vergelijking voor de degene die piano speelde.

 

Uitkomst

Wat ze waarnamen, kwam overeen met de eerdere studies die gedaan waren. De gedeelten van de hersenen waar de motoriek en het gehoor zitten, waren groter. De verbindingen tussen de verschillende delen van de hersenen waren beter ontwikkeld. Ook het gedeelte wat een rol speelt in de coordinatie tussen beide handen had een beter georganiseerde structuur. De verschillen tussen de piano spelende en niet piano spelende tweelingen waren duidelijk niet genetisch bepaald. Wat betekent dat het door ervaringen is ontstaan. In andere woorden: uren en uren van piano studeren hebben de hersenen van de pianospelende tweelingen veranderd.

 

Aanleg

Dit betekent niet dat je genen geen enkele rol hebben in wat je muzikaal gezien kunt bereiken. Andere studies gaven de suggestie dat de hoeveelheid oefening minder belangrijk is dan genetische factoren. Je genetische aanleg beïnvloed je motoriek, je gevoel voor toonhoogte en beat, en zeker ook hoeveel je motivatie en bereidheid om te studeren. Net als je vermogen om te focussen en je emotionele reacties op muziek. Maar het onderzoek met de tweelingen toont wel aan dat je ervaringen (=het studeren) zeker een heel belangrijke rol spelen. Allebei zijn belangrijk!

 

Langdurig effect

Dus ja, muziek studeren verandert echt je hersenen. Natuurlijk geldt dat niet alleen voor muziek studeren. Waar je veel tijd aan besteed, daar word je goed in en het verandert je hersenen. Basketbalspelers hebben ook andere hersenen. Maar niet alle vaardigheden zorgen voor langdurige, grote veranderingen in de hersenen. Bij veel vaardigheden lijkt de groei van de hersenen te stoppen en zelfs weer te krimpen naar de eerdere grootte nadat het geleerde meer “gewoon” is geworden. Dat dit niet het geval is bij muzikale training wekt de suggestie dat het bespelen van een instrument een heel moeilijke en gespecialiseerde set van vaardigheden vraagt, die veel gedeelten van de hersenen aan het werk zetten. Deze vaardigheden beheers je niet zomaar, daar moet je veel moeite voor doen.

 

Tot slot

Voor alle worstelende studenten: door dit te weten wordt het niet gemakkelijker, maar misschien stelt het je wel gerust. En motiveert het je om je hersenen stukje bij beetje te laten groeien.

Tot zover het artikel van Tara Geartner. De link naar de originele tekst, met verwijzingen naar de onderzoeken, vind je hier: http://trainingthemusicalbrain.blogspot.com

Een linkerhand die niet mee wil werken; er zijn maar weinig leerlingen die er géén last van hebben! Zowel piano als keyboard leerlingen hoor ik vaak mopperen dat ze het gevoel hebben te weinig controle te hebben over de vingers van de linkerhand. Zelfs leerlingen die linkshandig zijn. Zolang de linkerhand alleen maar akkoorden hoeft te spelen gaat het nog wel. Maar snelle loopjes of dubbele noten blijven lastig! Hoe dat komt en wat je eraan kunt doen? Lees maar verder!

 

De oorzaken

Hoe het komt dat de techniek van je linkerhand achter loopt ten opzichte van je rechterhand, is eenvoudig te verklaren. Vanaf het allereerste begin, speel je de meeste melodieën met je rechterhand. De linkerhand heeft meestal de begeleidende functie en speelt de akkoorden of een partij die op akkoorden gebaseerd is. Dan heb je vaak een partij voor de linkerhand die niet zo actief is. Daarbij zijn de meeste mensen rechtshandig, waardoor links al een achterstand heeft zelfs voordat je begint met piano of keyboard spelen. Maar ook linkshandige mensen hebben er last van, omdat de rechterhand gewoon meer getraind is door vaak de melodie te spelen.

 

De oplossing

Ook de oplossing is simpel: zorg dat je linkerhand meer training krijgt, zet hem aan het werk! Wat natuurlijk niet wil zeggen dat het vanzelf gaat, zoals gewoonlijk. Je zult het zelf moeten doen! Maar ik kan je wel een paar tips geven hoe je dat het beste aan kunt pakken!

 

Tips

1. Toonladders spelen: oefen iedere dag 1 toonladder en speel hem 3x met alleen de linkerhand:
1x in rustig tempo en FF (fortissimo, zo hard mogelijk)
1x in rustig tempo en PP (pianissimo, zo zacht mogelijk)
1x zo snel mogelijk, zonder dat het onregelmatig wordt!
Let op dat het regelmatig in tempo en volume blijft en dat je zo ontspannen mogelijk speelt vanuit je vingers. Probeer je vingers het werk te laten doen en verder zo min mogelijk bewegingen te maken.

2. Linkerhand etudes spelen
Ik heb er zelf veel aan gehad om iedere dag te beginnen met de linkerhand etudes van Berens. En als ik een tijdje weinig gespeeld heb en merk dat mijn linkerhand weer achteruit is gegaan, pak ik het boek er weer bij. Het is het meest gebruikte en versleten boek dat ik heb! Het boek is nog steeds te koop en niet duur; een prima investering. Hieronder vind je een link naar het boek.

 

Het boek

Hier is een link naar het betreffende boek.

Berens linkerhand etudes

Ik bestel mijn muziekboeken meestal bij Broekmans & van Poppel. Het is een gespecialiseerde bladmuziek winkel met veel kennis van zaken. Bovendien leveren ze snel en goed en hebben een goede service. Ik ben blij dat ze nog bestaan. Een boek verkopen kan iedereen, maar de kennis die ze daar hebben wil ik niet graag missen. Vandaar dat de link van het boek naar hun website is.

 

Veel noten

De etudes zien er misschien lastig uit (heel veel noten!), maar als je het even rustig bekijkt, zie je dat er veel herhaald wordt, maar dan steeds een toon hoger of lager. Met als gevolg dat je het waarschijnlijk al snel uit je hoofd kunt spelen. Zeker de eerste paar bladzijden. En daarmee kun je de techniek van je linkerhand al veel mee verbeteren.

 

Aanwijzingen

Voorin het boek staan aanwijzingen hoe je het beste deze oefeningen kunt studeren. En natuurlijk geldt: hoe meer tijd je eraan besteedt, hoe meer profijt je ervan hebt. Maar ook als je het iedere dag maar 5 minuten doet, zal je na een week of 2 al een verbetering merken! En hoe heerlijk het gevoel dat je echt controle over je vingers krijgt!

Dus geen excuses meer voor een luie linkerhand! Doe er wat aan!

Veel studeerplezier!

Het rechter pedaal op de piano, het sustain pedaal, zorgt ervoor dat de muziek die je op de piano speelt nog mooier klinkt! Tenminste…als je het op de goede manier gebruikt. Het is niet een kwestie van pedaal intrappen en spelen maar. Je moet op precies het juiste moment het pedaal weer loslaten en opnieuw intrappen. Dat vergt best wel wat van je coördinatie vermogen. Soms is het ook mooier om het pedaal met rust te laten. Je moet dus wel goed weten wanneer en hoe je het pedaal moet gebruiken, als je een stuk mooier wilt laten klinken!

 

Hoe werkt het

Heb je wel eens een akoestische piano aan de binnenkant bekeken? Dat ziet er heel mooi uit! Als je een toets aanslaat, zie je dat het hamertje tegen de snaren (of snaar, bij de lage tonen) aankomt terwijl de demper er juist vanaf gaat. Hierdoor kunnen de snaren trillen en hoor je de toon die ontstaat doordat je de toets aanslaat. Wanneer je het rechter pedaal (rustig) naar beneden trapt met je voet, zie je dat alle dempers van de snaren afgaan. Als je dan wat roept in de piano, hoor je dat de snaren mee gaan trillen. Datzelfde gebeurt als je dan een toets aanslaat: je hoort de snaren van die toets, maar ook andere snaren aan zachtjes meetrillen. Daardoor ontstaat de volle klank. Speel je veel toetsen tegelijk en/of vlak na elkaar, dan wordt het een enorme soep van geluid: niet echt mooi meer!

 

Wanneer wel en wanneer niet

Of het verstandig is om pedaal te gebruiken en hoeveel je het gebruikt, hangt van een aantal zaken af. De muziekstijl van het stuk bijvoorbeeld. Speel je een romantisch stuk van Chopin, dan gebruik je ongetwijfeld het pedaal. Speel je een fuga van Bach, dan kan je het beter niet gebruiken. Een stuk met veel (gebroken) akkoorden leent zich er goed voor, maar een stuk met veel toonladder figuren erin, wordt er meestal niet mooier door. Het komt ook vaak voor dat je af en toe het pedaal gebruikt. Bijvoorbeeld om een toon of akkoord een mooi accent te geven.

 

Wisselen

Wanneer je het pedaal in een stuk gaat gebruiken, zal je op tijd moeten “wisselen”. Hiermee wordt bedoeld dat je het pedaal helemaal omhoog laat komen en weer opnieuw intrapt. Dit klinkt gemakkelijker dan het is. Dat komt doordat je het wisselen zo snel mogelijk moet doen, terwijl je gewend bent om met je vingers alles in de maat op een ritme te doen.

 

Wanneer wisselen

Wisselen doe je altijd wanneer het nieuwe akkoord begint. Je wilt immers niet dat er meerdere akkoorden door elkaar gaan klinken. Om de overgang naar het nieuwe akkoord mooi vloeiend te laten verlopen, wissel je dan zo snel mogelijk nadat je het nieuwe akkoord speelt. De timing is heel belangrijk. Wanneer je handen en voet tegelijk doet, valt er een gat (in het geluid). Doe je het te vroeg, dan klinkt het vorige akkoord door het nieuwe heen. Je moet dus wisselen wanneer je vingers net de bodem van de toetsen hebben bereikt als je het nieuwe akkoord speelt. Dat is best lastig in het begin!

 

Oefening baart kunst

Deze uitspraak geldt zeker ook weer voor het spelen met pedaal. Maar hoe kun je het het beste oefenen?

Stap 1: zorg dat je de basistechniek beheerst

Speel een toonladder (of boer er ligt een kip in het water) in een heel langzaam tempo. Speel alle tonen Portato; niet heel kort, maar wel los van elkaar. Zonder dat je het pedaal erbij gebruikt moet er steeds een rust tussen de tonen klinken. Dan ga je het pedaal erbij doen. Zet je hiel op de grond en de voorkant van je voet op het pedaal. Je hiel mag niet van de grond afkomen. Zorg dat je niet te dicht bij de piano zit. Dan wordt het moeilijker om je voorvoet omhoog te laten komen. Trap het pedaal in en speel de eerste toon. Laat de toets los. *Speel de volgende toon en zodra de toets de bodem heeft bereikt wissel je pedaal zo snel mogelijk. Laat de toets weer los en herhaal vanaf *
Als je het goed doet klinkt het mooi gebonden zonder dat er 2 tonen door elkaar klinken, terwijl je tussen de tonen de rusten speelt.

 

Stap 2: studeer het stuk goed in zonder pedaal

Je moet, zeker in het begin, nog veel aandacht aan je pedaal gebruik geven. Als je nog erg moet nadenken over welke noten en met welke vingerzetting je moet spelen, heb je daar nog niet de ruimte voor in je hoofd. Zorg dus dat je het stuk eerst zonder al teveel moeite kunt spelen.

 

Stap 3: oefen linkerhand met pedaal

Bij de meeste stukken die je (zeker in het begin) met pedaal gaat spelen, geeft de linkerhand het begin van het nieuwe akkoord aan. Oefen eerst de linkerhand partij met het pedaal.

 

Stap 4: dan met 2 handen + pedaal

Deze laatste stap doe je als stap 3 niet moeilijk meer voor je is.

 

Digitale piano

Ben je gewend om op een digitale piano te spelen, dan zal je merken dat het op een akoestische piano moeilijker is om met pedaal te spelen. Ten eerste is het pedaal van een digitale piano minder hoog en gaat het minder zwaar. Maar ook het effect is veel minder, waardoor je ook minder goed hoort of je het goed doet. Blijf dus heel kritisch luisteren als je het op een digitale piano oefent!

 

Gebruik je oren!

Dat is laatste tip die ik je vandaag geef. Onthoud dat het erom gaat dat het met pedaal mooi klinkt! Speel je op een akoestische piano die niet zo goed gestemd meer is, wil je misschien wat vaker wisselen. Speel je een foute noot: wissel! Je wilt niet dat die door blijft klinken. Speel je in een heel erg galmende ruimte, dan doe je ook wat zuiniger met pedaal. Kortom, blijf luisteren en je pedaal gebruik aanpassen voor het mooiste resultaat!

F akkoord

Regelmatig krijg ik de vraag van leerlingen of je naar je handen mag kijken, wanneer je aan het pianospelen bent. Vooral wanneer je tijdens het spelen de bladmuziek leest, lijkt het niet handig om dan naar je handen te kijken. Ik heb zelfs een leerling die vertelde dat zijn vorige docent het verboden had om naar zijn handen te kijken tijdens het spelen!

 

Op gevoel

Op je gevoel kunnen spelen, dus zonder naar je handen te kijken, is heel handig. Het is dan ook zeker een goed idee om jezelf daarin te trainen. Alleen zal het je vaak niet gelijk lukken. Het is dan prima eerst wel naar je hand(en) te kijken om te controleren of je het goed doet. Of je bewegingen goed zijn. Probeer dan je aandacht te verleggen naar hoe het aanvoelt terwijl je kijkt. Probeer het daarna zonder te kijken nog eens.

Slim gebruiken

Je merkt waarschijnlijk al dat ik het niet eens ben met de docent die een leerling verbiedt om naar zijn handen te kijken. Piano spelen is moeilijk, en alles wat je kan helpen om het beter te doen, moet je slim gebruiken! Het bovenstaande is daar 1 voorbeeld van, maar er zijn meer situaties te bedenken waarbij het handig is om naar je hand(en) te kijken.

Luisteren

Zo had ik deze week een leerling op les die moeite had met het spelen van 1 maat. Ze wist precies wat ze moest doen, en erg moeilijk was het niet, maar haar vingers leken een ander plan te hebben. Na een paar keer dezelfde maat te hebben gespeeld, bleef het mis gaan.
“Ken je die maat nu uit je hoofd?” vroeg ik haar. Ja, ze had hem nu zo vaak gespeeld, ze wist precies wat er stond. “Speel het dan eens uit je hoofd en kijk goed naar je rechterhand”. (Bij de rechterhand ging het steeds fout.) Toen lukte het wél! Als je kijkt naar je hand, luistert die beter naar je! 😉

Aandacht

Natuurlijk kan je hand niet echt “luisteren”. Dat het werkt komt doordat je nog beter je aandacht geeft aan het probleem. Terwijl je kijkt heb je zelf een beeld in gedachten wat je vingers moeten gaan doen en kun je ze beter sturen. Je wordt niet afgeleid door het kijken naar de noten. En doordat je focus heel precies is, lukt het beter om doen wat je wilt.

Sprongen

Er zijn ook situaties denkbaar, die niet handig zijn om op gevoel te spelen. Denk bijvoorbeeld aan het maken van grote sprongen met je hand. Grote sprongen zijn lastig in te schatten, zeker als je nog niet zo heel ervaren ermee bent. Het is wel te leren, er zijn immers ook blinde pianisten die het kunnen, maar eenvoudig is het niet. Het risico dat je er net naast belandt, is best groot. Je ogen gebruiken om dat te voorkomen, vind ik dan ook alleen maar verstandig!

Niet kijken naar je handen!

Toch moet je dan niet kijken naar je handen! Dat klinkt waarschijnlijk tegenstrijdig, maar eigenlijk is het logisch. In zo’n situatie moet je niet kijken naar je handen, maar naar de toets waar je naartoe moet. Je hand volgt dan automatisch je ogen en komt op de juiste toets terecht. Eigenlijk net als met autorijden of fietsen: je kijkt waar je naartoe moet en niet naar je handen op het stuur. Als je kijkt naar je handen, gaat het fout!

Conclusie

Piano spelen is een complexe bezigheid die veel van je vergt. (Dat geldt overigens voor het bespelen van alle instrumenten.) Eigenlijk ben je continu aan het multitasken, en dat is iets waar een mens niet voor gemaakt is, en niet goed kan. Belangrijk is daarom dat je steeds je aandacht brengt naar die plek waar je hem het hardste nodig hebt. Je ogen kun je daarbij goed gebruiken. Dat zou ik je dan ook zeker aanraden! Niet alleen maar kijken naar je bladmuziek. Ook niet alleen maar naar je handen kijken. Bedenk per situatie waar je ogen het meest nodig zijn, en gebruik ze daarvoor!

De  akoestische Schulze Pollmann piano, waar ik heel blij mee ben!

Wanneer je piano wil leren spelen, zul je op een piano moeten oefenen. Heb je nog geen piano? Dan volgen hier een paar tips om je te helpen de juiste keuze te maken bij het kopen van een piano.

Kies je voor een akoestische piano of een digitale piano ?

Een akoestische piano is een piano waarbij, wanneer je een toets aanslaat, een hamertje tegen een snaar komt. De snaar gaat trillen en zo ontstaat het geluid.
Bij een digitale piano zijn de geluiden gesampled. Dat houdt in dat er onder iedere toets meerdere opgenomen klanken zitten. Deze techniek geeft een redelijk realistisch piano geluid. Op een digitale piano kun je kiezen tussen verschillende piano geluiden en vaak ook een aantal andere instrument geluiden.
Hoewel je tegenwoordig mooie digitale piano’s kunt kopen, gaat er toch niets boven een goede akoestische piano. Je kunt veel meer klanknuances laten horen op een akoestische piano.
Het fijne van een digitale piano is dat er een volume knop op zit waarmee je hem ook zacht kunt zetten, en je kunt er een koptelefoon op aansluiten. Maar, tegenwoordig zijn er ook heel mooie “silent systems” in de handel die je in kunt laten bouwen in een akoestische piano. Hiermee kun je een koptelefoon aansluiten op je piano en kun je ook studeren zonder dat iemand last heeft van jouw muziek. Alleen kost dit systeem wel gauw €1500 of meer, en kun je voor dit bedrag ook een aardige digitale piano kopen.
Even de verschillen op een rij.
Akoestische piano
-Klinkt het mooist
-Is duur in aanschaf maar behoudt zijn waarde (mits goed onderhouden!)
-Gaat een leven lang mee (ook weer mits goed onderhouden)
-Er kan een Silent System ingebouwd worden
-Moet af en toe gestemd worden

-Kan vaak gehuurd worden met recht op koop

Digitale piano
De digitale Roland piano van Muziekstudio Legato

-Heeft een volumeknop en koptelefoon aansluiting standaard erop zitten

-Heeft behalve piano ook andere instrumentgeluiden
-Is in vergelijking met akoestisch goedkoper in aanschaf, maar behoudt ook minder zijn waarde
-Heeft vrijwel geen onderhoud nodig
-Gaat minder lang mee
-Is minder zwaar en beter hanteerbaar
-Kan niet gehuurd worden
-Je kunt kiezen voor een stage piano (met een los onderstel en los sustain pedaal. Handig wanneer je hem vaak vervoert.)
-Of je kiest voor een digitale piano met een vast onderstel (lastiger te vervoeren, maar prettiger om op te spelen)

Nog 2 laatste tips:

1. Wees voorzichtig met 2e hands. Zowel een akoestische als digitale piano kan gebreken hebben die je aan de buitenkant niet kunt zien. Wanneer je een 2e hands piano gaat bekijken, zorg dan dat je iemand mee neemt die er echt verstand van heeft (alleen kunnen spelen is niet genoeg) of koop het in een winkel waar ze ook garantie op 2e hands geven. Anders loop je het risico dat goedkoop duurkoop blijkt te zijn.
2. Vraag je docent welke pianohandelaar betrouwbaar is.

Heel veel succes met het maken van je keuze en veel speelplezier toegewenst!

 

 

Er zijn op dit moment meerdere leerlingen bezig met stukken waar versieringen in voorkomen, zoals voorslagen en verschillende soorten trillers. En allemaal vinden ze het lastig om die versieringen goed te spelen. Want, die versieringen moeten snel gespeeld worden. En om dat snel en goed te doen is moeilijk…

Waar moet je op letten als je versieringen gaat studeren?

Vingerzetting

Als eerste moet je bij het spelen van versieringen erop letten dat je de best mogelijke vingerzetting ervoor gebruikt. Maak het jezelf niet moeilijker dan nodig is. Kies een vingerzetting die ervoor zorgt dat je het zo mooi mogelijk kan spelen. Je zal best wel eens situaties tegenkomen dat je wel vingers moet gebruiken die niet zo comfortabel aanvoelen, omdat je anders de rest van de muzikale zin niet mooi kunt spelen. Maar in veel gevallen heb je wel een keuze. Probeer de verschillende vingerzettingen uit en kies degene die voor jou het beste voelt. Blijf die dan consequent gebruiken.

 

Langzaam

Oefen het vervolgens langzaam. Alleen dan kan je goed zien en voelen hoe je het moet doen. Pas als de beweging goed in je vingers zit, kun je langzaam het tempo opvoeren.

 

Invoegen in de context

Hoe past de versiering ritmisch in het stuk; moet het op de tel, of ervoor? Hoe valt het samen met de noten in de andere hand? Kan je het tempo vasthouden tijdens het spelen van de versiering, of moet je het hele stuk (voorlopig) wat langzamer spelen.

 

Maar dan…

Als je bovenstaande stappen allemaal hebt doorlopen, en je weet hoe het moet. Je kan het met 1 hand goed spelen. En als je dat kleine stukje met 2 handen doet, gaat het ook. Maar zodra je het hele stuk gaat spelen lukt het soms wel en soms niet… Argh, dat is frustrerend!

 

Geen robot

Als je daar tegenaan loopt, bedenk dan dit: Dat je iets KAN, wil nog niet zeggen dat het dan ook altijd LUKT! Dat geldt voor alle dingen waar je hard voor moet werken. Een toptennisser als Nadal kan een geweldige smash slaan. Hij weet precies wat hij moet doen, hoe hij het moet doen, wanneer hij het moet doen en heeft het ontelbaar keren tot in perfectie getraind. Maar in een wedstrijd lukt het soms ook gewoon niet…

 

Mentaal

Als het niet lukt, kan je 2 dingen doen:
1. Gefrustreerd raken en daardoor de rest ook niet optimaal spelen
2. Of denken: Jammer, volgende keer beter. En je er vervolgens niet druk om maken.

Optie 2 is zó véél beter!!

 

Spanning blokkeert

Hoe meer je gefrustreerd raakt, hoe slechter het gaat. Hoe meer je jezelf druk maakt of die volgende versiering wel gaat lukken, hoe groter de kans dat het juist mislukt! Doordat je gespannen bent blokkeer je juist de boel. En probeer dan nog maar eens een mooie versiering te produceren…

 

Ontspanning

Hoe meer je accepteert dat het nu eenmaal niet altijd goed wil lukken (ook al kan je het wel), hoe beter het zal gaan. Blijven oefenen zorgt ervoor dat je spieren steeds beter gaan begrijpen wat de bedoeling is én dat je meer vertrouwen krijgt in je eigen kunnen. Dat zorgt weer voor meer ontspanning waardoor het ook weer beter gaat. Zo kom je in een opwaartse spiraal.

 

Dus in het kort: oefen, ontspan, accepteer als het niet lukt

en vergeet niet te genieten van wat er wel lukt!